Denkend aan voetballen in Houtigehage, dan verschijnt bij veel oudere voetbalvolgers een beeld van noeste karaktervoetballers die met de sokken op de enkels knokken voor de bal alsof het een kwestie van leven en dood is, daarbij gesteund door een bloedfanatiek publiek dat bij elke arbitrale beslissing in het nadeel van de eigen ploeg in staat is het veld te betreden. Uiteraard zal de werkelijkheid iets genuanceerder zijn geweest. Dat Houtigehage tot in de jaren ’70 van de vorige eeuw op zondag een voetbalbolwerk van jewelste is staat buiten kijf.
De afgelopen maanden viel het meerdere keren te lezen in de krant dat Houtigehage het zwaar heeft om te overleven. Niet alleen financieel, ook qua aantallen. Dat bleek vorige week toen er een streep door de uitwedstrijd tegen Blauwhuis ging vanwege een gebrek aan spelers. Iedereen in amateurvoetballand hoopt op betere tijden voor de Hagenaren. Vooralsnog is de toekomst onzeker. Het verleden daarentegen is onberispelijk. Weinig amateurclubs in Friesland kunnen bogen op zo’n rijke historie als Houtigehage. Al in 1949 reizen 18 volle supportersbussen uit het heidedorp hun favorieten achterna voor een beslissingswedstrijd tegen het Harlinger HZC. Dit finaleduel wordt vanwege de verwachte drukte op Sportpark Cambuur gespeeld. Een wijs besluit; met 9000 toeschouwers is het latere Cambuur-stadion stijf uitverkocht.
Ook een kwart eeuw later is de publieke belangstelling voor het rood en geel onverminderd groot, al komt de degradatie in 1972 voor veel supporters volslagen uit de lucht vallen. Temeer omdat een jaar eerder nog de finale van de Districtsbeker wordt behaald. Houtigehage in de vierde klasse, dat is even wennen nadat er tientallen jaren in de hoogste zondagklassen wordt gespeeld. De “vergissing van ‘72” wordt snel weggepoetst. Binnen een jaar is Houtigehage terug in de derde klasse. De kampioenswedstrijd tegen Oerterp op het bijzonder fraaie sportpark Duinoord wordt bekeken door bijna 2000 geïnteresseerden.
De jaargang 1973/1974 is op voorhand een interessante: omdat er een hoofdklasse wordt ingevoerd in het zondagvoetbal is een versterkte promotieregeling van kracht. De nummers 1 en 2 promoveren rechtstreeks. De nummer 3 mag de nacompetitie in voor een extra promotieplaats. Promovendus Houtigehage doet het uitstekend. Samen met Zuidlaren eindigt het op een gedeeld tweede plaats. In de barrage met Zuidlaren komt Houtigehage net tekort voor directe promotie. Wat rest is de nacompetitie met de nummers 3 van de andere derde klassen. Houtigehage moet het opnemen tegen gerenommeerde clubs als HSC, Nieuw Buinen en MSC. De kans dat Houtigehage in deze poule promoveert is even zo groot als de kans dat een zeevogel in een leeg bierflesje schijt, zo suggereert de media…
Underdog Houtigehage begint goed met een 1-0 zege op Nieuw Buinen. Als een week later in Sappemeer met 2-1 wordt verloren bij HSC lopen de promotiekansen een fikse deuk op. Voor aanvang van de laatste speelronde hebben alle nacompetitiedeelnemers nog kans op promotie. Een bloedstollende zondag volgt. Houtigehage lijkt de eerste afvaller te zijn. Binnen tien minuten nemen de Meppelers de leiding. De gelijkmaker van Henk Tuinstra na een halfuur wordt nauwelijks bejubeld. Als Fokke Bruining op slag van rust in 200 seconden tweemaal scoort, neemt het enthousiasme langs de lijn toe. Met een schuin oog wordt gekeken naar de wedstrijd HSC-Nieuw Buinen die tegelijkertijd wordt gespeeld. HSC staat hier op een 1-0 voorsprong, wat promotie bij deze ploeg zou doen belanden.
Ondertussen geeft MSC zich in Meppel nog niet gewonnen. Houtigehage-goalie Bennie Veenstra moet een serie heldhaftige reddingen verrichten om onheil te voorkomen. De opluchting aan Friese zijde is groot als Fokke Bruining halverwege de tweede helft vanuit de counter toeslaat en zijn hattrick voltooid. De 1-4 zege is net genoeg voor Houtigehage om bovenaan in de poule te eindigen. In Sappemeer hoort Nieuw Buinen, dat dankzij twee late treffers HSC klopt vol ongeloof van de ontwikkelingen in Meppel. Op de terugreis worden de succesvolle Houtigehaagster voetballers bij het vliegveld in Drachten door een enorme mensenmassa opgewacht. Een feestelijke rondrit door de omgeving volgt. Als de feestvierders Houtigehage binnen rijden valt op dat in eigen dorp niemand te bekennen is. Al gauw dringt door waarom: de volledige bevolking van het dan 700 inwoners tellende dorp is vanaf het vliegveld achter de spelersbus aan gereden.
Klaas Woudstra, die van 1963 tot 1987 het Houtigehaagster vlaggenschip dient, is de belichaming van de succesvolle lichting voetballers van de jaren ’70. Tjeerd Nijboer is technisch gezien de meest begaafde. Zijn inzicht doet menig supporter watertanden. Het levert hem in de jaren ’60 zelfs een transfer op naar het grote Zwaagwesteinde. Bij “De Readtsjes” komt Nijboer door blessures matig uit de verf, waarna hij terugkeert op het oude nest. Houtigehage houdt het drie jaar vol in de tweede klasse. In 1977 en 1979 volgen twee vlot opeenvolgende degradaties. Met spelers als Cor Elzinga en Willem Brouwer lijken nieuwe successen dan aanstaande. Omdat deze talenten al jong naar het betaalde voetbal vertrekken, lukt het Houtigehage niet meer een rol van betekenis te spelen in de derde klasse. De teloorgang van het voetbalbolwerk vindt plaats vlak na de eeuwwisseling. In 2005 zakt het af naar de kelderklasse. Daar speelt het nog steeds. Houtigehage-uit is nog steeds een garantie voor een lastig middagje, maar de namen van de tegenstanders zijn van minder allooi dan in vroeger tijden.
Op de foto de kampioensploeg van 1973, staand van links naar rechts: Bakker (arbiter), Bareld Elzinga, P. Tuinstra, Klaas Woudstra, Jan de Vries, Bennie Veenstra, Alle Nijboer, Henk Tuinstra, Fokke Bruining en A. de Vries. Gehurkt, van links naar rechts: Durk de Vries, Joop Boomsma, Jan Slotegraaf, Tjeerd Nijboer, Hans Bosgraaf, Henk Stienstra en Eppie Hofstede