Op 15 april 2024 wordt Nico Altenburg in het Fries Scheepvaartmuseum te Sneek, samen met stadgenote Alice Booij benoemd tot Waterpoorter van het jaar 2024. Deze benoeming – al sinds 1974 een jaarlijks initiatief van Stichting Sneek Promotion – is een eerbetoon aan personen die zich jarenlang vrijwillig verdienstelijk hebben gemaakt voor de stad. Reken maar dat Nico Altenburg dat heeft gedaan! Als badmintoncoach bij Wijkvereniging De Spil, als waardevol lid van de Vlootschouwcommissie en als chauffeur voor Duurzaam Vervoer Sneek en Samen Onderweg bijvoorbeeld, maar ook in de voetballerij verdiende Nico Altenburg zijn sporen. Heden ten dage als drijvende kracht achter het L.O.S.T.-toernooi en als fotograaf voor Sneek Wit Zwart. Oudgedienden uit de voetbalwereld zullen Nico Altenburg daarentegen vooral kennen in een andere hoedanigheid: die van de vliegensvlugge goalgetter van WZS.
Wit Zwart Sneek, kortweg WZS. Alweer zeventien jaar is de clubnaam uit amateurvoetballand verdwenen. Acht jaar na de eeuwwisseling fuseerde de van origine katholieke vereniging, in 1932 opgericht op aandringen van de Sneker bisschoppen, met vv Sneek tot wat heden ten dage Sneek Wit Zwart is. In theorie een kleine naamsverandering, in de praktijk werd de stad door de fusie een bijzonder kleurrijke vereniging armer. Als een van de eerste voetbalclubs in Nederland opende WZS in 1986 een eigen sporthal, wat damesvoetbal betreft was de club provinciaal een van de pioniers. De familiedagen bij WZS – met onder de aanwezigen uiteraard vele Altenburgen, Poieszen, Silviussen en Walta’s – het waren verkapte volksfeesten, om van de jeugdvoetbalkampen in Appelscha te zwijgen. Het WZS-gevoel waar zo vaak over werd gesproken, het laat zich moeilijk omschrijven, maar het is nog steeds niet verdwenen, zo verzekert Nico Altenburg (1957): ,,Bij de laatste reünie in december 2022 was het als vanouds. Bij WZS heerste het familiegevoel, de betrokkenheid bij de club was enorm. Gezelligheid stond voorop, misschien is dat een van de redenen waarom het eerste elftal nooit verder is gekomen dan de derde klasse.”
Als een van de weinige WZS-ers heeft Nico Altenburg aan het betaalde voetbal mogen ruiken, samen met zijn clubgenoot en lange tijd onafscheidelijke voetbalkameraad Fred Zijlstra. Na reeds een handvol jaren voor de vertegenwoordigende Friese en noordelijke selecties te hebben gespeeld worden Altenburg en Zijlstra in 1974 ingelijfd door Heerenveen. In augustus 1975 valt in de Leeuwarder Courant te lezen dat de Sneker jongelingen prima aanwinsten zijn in de selectie van trainer Laszlo Zalai. Toch zal het voor het duo nooit tot een officieel debuut in de hoofdmacht komen. Na twee jaar wordt gezamenlijk het besluit gemaakt om terug te keren naar WZS. Zelfs het daags later bij de familie Altenburg op de stoep staande Heerenveen-bestuur kan Nico Altenburg niet overtuigen om terug te komen op zijn beslissing. ,,Samen uit, samen thuis vond ik”, zegt Altenburg stellig. ,,Met Fred had ik afgesproken dat we terug zouden gaan. Misschien hadden we moeten blijven. In later jaren voetbalden er jongens voor Heerenveen die echt niet beter waren dan wij.” Altenburg, schouderophalend: ,,Het is zo gelopen. Rijk waren we er waarschijnlijk niet van geworden.”
Nico Altenburg en Fred Zijlstra keren in 1976 dus terug naar WZS. Een behoorlijke stap omlaag, zo herinnert Altenburg zich. ,,Een jaar eerder speelde ik met Heerenveen oefenwedstrijden tegen clubs als FC Amsterdam. Stond je tegenover mannen als Jan Jongbloed en Heini Otto. WZS speelde in de vierde klasse, dat contrast was enorm. We hadden het beregezellig en werden met Appie Bijlsma als trainer direct kampioen. Toch begon het niveau na een tijdje tegen te staan. Fred en ik waren nog jong en hebben in 1980 overschrijving aangevraagd naar Hubert Sneek. Daar hebben we mooi een aantal jaren op het hoogste amateurniveau gespeeld. In 1983 ben ik teruggekeerd naar WZS, Fred volgde een jaar later. Ik denk dat dit de enige keer is geweest dat onze voetbalcarrières niet parallel liepen.”
Net als in 1977 volgt er in 1985 een kampioenschap wanneer het duo Altenburg-Zijlstra op het oude nest wordt herenigd. Met een duo-productie van bijna dertig treffers heeft de terugkeer van de verloren zonen WZS geen windeieren gelegd. Reikhalzend wordt er op het Zuidersportpark uitgekeken naar een hernieuwd aantreden in de derde klasse, tot het in de voorbereiding van het nieuwe seizoen helemaal fout gaat, zo vertelt Nico Altenburg: ,,In een oefenwedstrijd tegen LAC Frisia brak ik mijn scheen- en kuitbeen. De scheenbeschermer lag dwars doormidden op het veld. Ik heb altijd last gehouden van die breuk. Niet veel later ben ik gestopt in het eerste elftal. Samen met Fred ben ik toen gaan zaalvoetballen. WZS had inmiddels een eigen sporthal en een eigen zaalafdeling. We hadden een prachtige ploeg. Nico Kramer, Hans Jansma, Jacob Bos en ga zo maar door. Toen we begonnen vroegen we of we wat hoger dan in de laagste klasse mochten beginnen. Daar wilde de bond niet aan. Nou, dat heeft men geweten. Er waren wedstrijden bij waarin we meer dan vijfentwintig keer scoorden. Later mochten we alsnog een klasse overslaan, werden we nog steeds elk jaar kampioen. Na verloop van tijd speelden we zelfs in de divisie. Leuk natuurlijk, al was het een groot nadeel dat we soms om tien uur op maandagavond in de polder moesten voetballen.”
Naast alle wedstrijden die hij voor WZS speelde, werd Nico Altenburg regelmatig gevraagd voor de door stadgenoot Bauke Algera van theaterbureau Holland Telstar samengestelde All Stars-gelegenheidsteams. Memorabele potjes, volgens Altenburg: ,,Sjaak Swart, Simon Tahamata, Rinus Israël, Søren Lerby, al die gasten deden mee. Meestal voetbalden die mannen wat voor zichzelf, tot ik in Surhuisterveen eens een voorzet van Swart in de kruising knalde. De ene na de andere bal kreeg ik daarna. Vier keer scoorde ik die avond.” Mierzoete herinneringen. Herinneringen zoals Nico Altenburg ze tegenwoordig treurig genoeg niet meer kan delen met voetbalmakker Fred Zijlstra, de man waarmee hij bijna een halve eeuw gezamenlijk het voetbalpad bewandelde: ,,Bij Fred is een aantal jaren terug PSP geconstateerd, een zeldzame hersenaandoening. Hij verblijft nu in woonzorgcentrum Bloemkamp in Bolsward. Elke maandag zoek ik hem op. Fred zit inmiddels in een rolstoel, praten lukt hem niet meer. Verschrikkelijk om die aftakeling te zien.”
Nico Altenburg – sinds 2021 na decennialang voor werkbedrijf UWV gewerkt te hebben pensionado – is er zelf wat gezondheid betreft aardig doorheen gerold, vindt hij: ,,In 2010 werd bij toeval een tumor in de nieren ontdekt. Dat is verwijderd. Er is zo prima mee te leven. Verder beginnen mijn knieën vaker op te spelen. Dit merk ik vooral tijdens het sporten.” Dat sporten doet Altenburg op 67-jarige leeftijd nog volop. Badminton en walking-football, dat laatste iedere dinsdagochtend op de velden van Sneek Wit Zwart. Zeventien jaar na het samensmelten van WZS en Sneek heeft Nico Altenburg zich op verschillende vlakken verdienstelijk gemaakt voor de fusieclub, na in een eerder tijdspanne ook voor WZS enkele kaderfuncties verricht te hebben. ,,De fusie was onvermijdelijk. WZS was ooit de grootste club van de stad, na de eeuwwisseling zag je het afglijden. Het Zuidersportpark lag wat de aanwas van jeugd betreft niet gunstig. Op het laatst was er nauwelijks een eerste elftal meer. We hebben het in 2008 afgesloten met een prachtig slotfeest. Meer dan duizend man stonden er in de feesttent”, blikt Altenburg terug met een grote glimlach.
Voetbal speelt nog steeds een prominente rol in het leven van Nico Altenburg, al kijkt hij op TV lang niet alles meer: ,,Die namen van de spelers moet je me niet naar vragen. Als ik tijd heb kijk ik wel eens een wedstrijdje, ervoor thuis blijven doe ik niet. Zelf voetballen mag ik wel graag doen en in de weekenden ben ik regelmatig met het fototoestel op pad. Met name voor Sneek Wit Zwart, maar ik draag alle verenigingen in Sneek een warm hart toe. Ik vind het geen punt om bij Waterpoort Boys, LSC 1890 of ONS foto’s te maken en als GrootSneek me voor wat anders nodig heeft help ik graag”, aldus Altenburg. Als het op Sneek aankomt is Nico Altenburg gauw bereid een stapje extra te doen. Zelden wordt er tevergeefs een beroep op hem gedaan en als hij zelf de handen uit de mouwen moet steken om iets op poten te zetten is hij daartoe geenszins te beroerd. Zo is Altenburg al vele jaren een van de aanjagers achter het vermaarde L.O.S.T.-toernooi, een 7 tegen 7-toernooi voor veteranenteams. Prachtige dagen volgens Altenburg: ,,Bij dat toernooi draait het niet zozeer om winnen of verliezen. Eigenlijk is het gewoon een gezellig samenzijn. Bekers zijn er niet, standen worden niet bijgehouden. Deelnemende ploegen komen uit Sneek of uit de nabije omgeving. Elk jaar is een andere club gastheer. Omdat de nazit meestal een vrij lange is zijn het lucratieve dagen voor die verenigingen.”
Houdt Nico Altenburg naast al zijn vrijwillige werkzaamheden tijd over voor andere zaken? ,,Zeker wel”, lacht Altenburg, ,,Jeanetta en ik hebben niet zo lang geleden een camper gekocht. Vorig jaar zijn we een keer of vier weg geweest, tot in Spanje en Italië aan toe. Verder maken we voor de kinderen altijd tijd vrij.” Drie kinderen kreeg het stel dat sinds 1982 een echtpaar is: de zonen Patrick en Marco en dochter Jeanine. ,,En inmiddels zijn er ook al vier kleinkinderen”, vult Altenburg aan. ,,Prachtig is dat! Ik moet er daarom voor waken om niet weer in allerlei commissies te gaan zitten. Dat brengt allemaal weer verplichtingen met zich mee. Die hoef ik er niet bij te hebben want over twee maanden is het weer april. Reken maar dat we er dan weer met de camper op uittrekken”, sluit rasechte Sneker Nico Altenburg met een brede grijns af.
De foto’s uit dit artikel zijn afkomstig uit het privé-archief van Nico Altenburg.
De Friese jeugd aan het begin van de zeventiger jaren. Staand, van links naar rechts: Gerard Mebius (elftalleider), Gerard Velthuizen, Jan Brouwer, Jan Boelens, Bart Leemburg, Nico Altenburg, Koos van der Meulen, Fokko de Boer, Gerrit van der Meulen en Kor Woudstra (trainer). Gehurkt: Jan Pasveer, Ko Nederhoed, Jan van der Weij, Peter Zijlstra, Wieger Sinnema, Willem Huizing, Gerrit van der Bij en Tom van der Heide.
Heerenveen 1, voor aanvang van de oefenwedstrijd tegen FC Amsterdam in 1975. Staand, van links naar rechts: Hugo Roepel (verzorger), Hiddo Reijs, Nico Altenburg, Reinder Dolstra, Dirk Visser, Eddy Bosman, Hans Jansma, Piet Boskma en Laszlo Zalai (hoofdtrainer). Gehurkt, van links naar rechts: Johannes Visser, Paul ten Hove, Jan Rorije, Berend Negerman, Johnny Jansen, Yme Boersma en Fred Zijlstra.
In 1977 wordt WZS kampioen van de vierde klasse A. Op de foto, staand: Sikke Romkes, Eelke van Netten, Leo Poiesz, Harry Lok, Nico Altenburg, Douwe Boersma, Henk Kuipers, Appie Bijlsma (hoofdtrainer), Jan Pelsma (masseur) en Dicky Efdee (elftalleider). Gehurkt: Tjitse Efdee, Ronny Sytsma, Peter Zijlstra, Bas de Vries, Gerard van der Zee, Fred Zijlstra en Jan de Brock.
25 april 1982: Sneek-aanvaller Nico Altenburg komt hoog van de grond, maar zal er niet in slagen om de doelman van Quick’20 te verslaan.
In 1983 speelt Nico Altenburg met het streekelftal Langweer of een oefenwedstrijd tegen Ajax. De Amsterdammers zullen het oefenduel met 1-7 winnen. Op de foto, staand: Jan Pelsma (verzorger), Johan Rijpma, Foeke Zijlstra, Wim de Horn, Fokke Hoekstra, Willem van der Wal, Mark Drost, Sikke van der Leest, Johan Kerkstra, Harm Postma en Theo Ydema (coach). Gehurkt, van links naar rechts: Pier Semplonius, Klaas Dijkstra, Nico Altenburg, Wieger Sinnema, Fred Zijlstra, Bennie Atsma, Lammert de Boer en Age Postma.
De zaalvoetbalploeg van WZS na weer eens een kampioenschap. Staand: Hans Jansma, Nico Altenburg, Koos Troostwijk, Ria Friso en Gerald Smilda. Gehurkt: Peter Zijlstra, Nico Kramer, Fred Zijlstra en Peter de Jong
Nico Altenburg legt Simon Tahamata van Lucky Ajax in de luren.
Bijna een halve eeuw bewandelde Nico Altenburg het voetbalpad samen met kameraad Fred Zijlstra (foto, 2019). Enkele jaren geleden is bij Zijlstra de zeldzame hersenaandoening PSP geconstateerd. Heden ten dage verblijft Zijlstra in woonzorgcentrum Bloemkamp in Bolsward. Een kaartje wordt zeer gewaardeerd. Het adres van Fred Zijlstra is:
Bloemkamp afd. Lavendel
Florius Campuslaan 1
8701 AK Bolsward
Eens in de zoveel jaar – doorgaans rond de jubileumvieringen van WZS – vindt in de kantine van Sneek Wit Zwart een reünie plaats. Hier een foto van de laatste WZS-reünie, die van 2022. Staand: Peter Jaspers, Folkert Poiesz, Peter van der Meeren en Nico Altenburg. Zittend: Joost Nauta, Evert Lankreijer en Piet Burgers (inmiddels 103 jaar oud).