Hoe was de voetbalcarrière van Frans van Driesten (1951) verlopen als hij in 1975 zijn handtekening had gezet onder het contract dat Cambuur hem aanbood? Niemand die het ooit zal weten. Van Driesten – opgegroeid pal naast het stadion van Cambuur aan de Insulindestraat – tekende namelijk niet bij de club waar hij al sinds mensenheugenis seizoenkaarthouder is. Van dat besluit heeft de vroegere amateurtopper tot op de dag van vandaag spijt. Ook weer niet heel veel, uiteindelijk is er voor hem genoeg moois dat plaatsvond op de voetbalvelden om op terug te kijken. Aan de prachtige jeugdjaren die bij beleefde bij de roodwitten van Leeuwarden bijvoorbeeld, maar ook zeker aan de periode bij vv Stiens. Met deze club wint Van Driesten met zijn teammakkers in 1977 de Districtsbeker. Een bijzonder succes omdat Stiens dan in de derde klasse uitkomt en er in het gehele toernooi bijna geen tegentreffer geïncasseerd hoeft te worden. Bijna, op de laatste vijftien seconden na!
Het is 1973 wanneer Frans van Driesten met echtgenote Akkie in Stiens komt wonen en overschrijving aanvraagt van Leeuwarden naar de zondagclub in zijn nieuwe woonplaats. Bij “De Klomp”, waar Van Driesten als jonge knaap voor tweeduizend toeschouwers tegen Sneek debuteerde, heeft Van Driesten geen basisplaats, bij de voetbalvereniging Stiens heeft hij dat wel. Stiens is net gedegradeerd naar de FVB, maar zal spoedig de weg omhoog vinden. Dat mede door krachten van buitenaf, bijvoorbeeld door de import die in het snel groter wordende dorp komt wonen. Jakob Heinkens, Joop van der Burg, Simon Jousma en Frans van Driesten, het zijn stuk voor stuk import-Stiensers met een voetbalachtergrond in de Friese hoofdstad, Ben van der Meer komt zelfs van buiten de provincie. En dan zijn er nog de niet in Stiens-woonachtigen: Germ Ringia uit Dronrijp, een broer van hoofdtrainer Klaas Ringia, Dicky Dijkstra uit Britsum en als klap op de vuurpijl komt uit Koarnjum Steffen Hansma met in het kielzog zijn kameraad Pier Noordmans de gelederen versterken.
In combinatie met de rasechte Stiensers zorgen de voetballers van buiten ervoor dat oud-prof Klaas Ringia een selectie tot zijn beschikking heeft die zal gelden als een van de sterkste uit de historie van vv Stiens. Om eens een paar spelers te noemen: Fokke de Vries en Jappie van der Schaaf zijn solide verdedigers, Steffen Hansma en Pier Noordmans zijn afkomstig van Cambuur, Jakob Heinkens – als tiener spelend in het Nederlands juniorenelftal – is een van de meest scorende aanvallers van de Friese amateurvelden en in goalie en aanvoerder Frans van Driesten heeft Stiens een absolute puntenpakker in huis. Gezien dat materiaal is het een klein wonder dat Stiens in dit tijdspanne niet weet door te stoten naar de tweede klasse, maar waar die mijlpaal achterwege blijft, beginnen de manschappen van Klaas Ringia in 1977 in het bekertoernooi wel aan een zegereeks die zijn weerga niet kent.
Dat bekertoernooi heeft in de jaren ’70 van de vorige eeuw een andere opzet dan tegenwoordig. Meteen vanaf de eerste ronde is het knock out-systeem van kracht, zondag- en zaterdagclubs werken gescheiden een toernooi af en de verenigingen die in de FVB uitkomen hebben in De Freonskipsbeker een eigen cup. Daarnaast worden veel bekerwedstrijden afgewerkt nadat de competitie is afgelopen. Wanneer Stiens op 30 april 1977 de laatste competitiewedstrijd speelt, heeft het slechts één bekerronde achter de rug. In Bellingwolde werd voor de winterstop met 0-2 gewonnen. In sneltreinvaart begint de bond na het competitieslot de ronden er doorheen te jakkeren. In een tijdsbestek van drie weken rekenen Van Driesten en consorten af met achtereenvolgens Gorredijk, Stânfries, SC Franeker en CAB. Stiens gaat bij iedere loting opnieuw mee in de koker. Voor de kwartfinale levert dit een pikante uitkomst op: Stiens, met veel spelers met een historie in Leeuwarden, moet op bezoek bij LVV Friesland, dat net is gepromoveerd naar de hoofdklasse en geldt als een van de sterkste amateurclubs van het noorden.
Samen met de finale is de wedstrijd tegen LVV Friesland Frans van Driesten het beste bijgebleven. Volgens wedstrijdverslagen is hij het die ervoor zorgt dat Stiens op sportpark Nijlân na een doelpuntloze remise de strafschoppenreeks haalt. Die strafschoppenreeks, het zou een mooie episode kunnen zijn in het voetbalverhaal van Friesland-sluitpost Oscar Zijlstra, de latere cultkeeper van Cambuur. Dat wordt het niet. Frans van Driesten stopt de elfmetertrappen van Rienk Onsman en Boudy van der Heide en loodst zijn team naar de halve finale. ,,Dat was een mooie gebeurtenis”, zegt Van Driesten. ,,Het was jammer dat het die avond pijpenstelen regende. De publieke belangstelling was daardoor minder dan verwacht. Pas nadat we Friesland uitschakelden, was bij ons het besef daar dat we de beker konden gaan winnen.”
Wat zonder meer een handje meehelpt, is dat Stiens in de halve finale wordt gekoppeld aan vierdeklasser Gieten, op papier de zwakste van de vier clubs die nog in de race is voor de cupwinst. Stiens mag bovendien in eigen huis gaan spelen, al gaat door dat feest een streep omdat de velden vanwege onderhoud gesloten zijn. In Sint Annaparochie wordt een uitstekende uitwijkmogelijkheid gevonden. Met speels gemak voetbalt Stiens zich in de “thuiswedstrijd” negen kilometer van huis naar een 4-0 zege. Ver voor het laatste fluitsignaal heeft geklonken heeft Simon Jousma met een hattrick de finale veiliggesteld. In die finale gaat Stiens het drie dagen later opnemen tegen Zwartemeer, dat nadat het de betaald voetballicentie in 1966 verkocht aan SC Drenthe weer hard op weg is om het hoogste amateurniveau te bereiken. De club uit Klazienaveen is net de hoofdklasse misgelopen en laat in de media zonder omhaal weten te azen op de Districtsbeker.
Hoewel Stiens twee klassen lager speelt, leeft ook daar de bekerdroom volop, zo vertelt Frans van Driesten 47 jaar na dato: ,,We hadden LVV Friesland al uitgeschakeld en dat was in de competitie boven Zwartemeer geëindigd. We wisten dat we zeker niet kansloos waren. Op de dag van de finale had nagenoeg iedereen een snipperdag opgenomen. Enkele uren voor de wedstrijd hebben we met zijn allen wat gegeten in een cafeetje in Sint Annaparochie.” Merkwaardig genoeg wordt ook de finale namelijk in Sint Annaparochie gespeeld. Stiens-voorzitter Bé Snoek weet het bestuur van Zwartemeer – naar verluidt voor een mooi geldbedrag – over te halen om voor de eindstrijd naar Fryslân te komen.
Liefst 1300 toeschouwers staan er op 15 juni 1977 langs de lijn in Sint Annaparochie. Zwartemeer – spelend mèt de naar FC Groningen vertrekkende Jannes Loves, maar zonder de eveneens naar de Martinistad verkassende Dick Bults – is zoals verwacht mag worden de sterkere partij, al blijven grote kansen lang uit. Het dichtst bij een doelpunt is Bennie Kragt namens de Drenten. Hij raakt met een kopbal de lat. Stiens moet het vooral van keihard werken hebben, maar komt na een uur spelen wel tamelijk vanuit het niets op voorsprong. Een voorzet van Jouke bij de Leij komt voor de voeten van Jakob Heinkens en die weet wel raad met dit buitenkansje. Het sportpark ontploft, de aanmoedigingen van de in groten getale meegereisde Stienser aanhang worden steeds luider. Zeker als Jakob Heinkens in de tachtigste minuut de marge verdubbelt. De strijd is dan beslist. Zwartemeer slaagt er niet in om er een slotoffensief uit te persen, al scoort het in de slotseconden nog wel een eretreffer en dat is vooral sneu voor keeper Frans van Driesten, die in de voorgaande zeven bekerwedstrijden steeds “de nul” hield.
,,De teleurstelling daarover duurde niet lang”, vertelt Frans van Driesten. ,,Toen er werd afgefloten was het direct een gekkenhuis op het veld. Het was jammer dat we de beker niet kregen overhandigd na de finale. Er was geen vertegenwoordiger van de KNVB aanwezig, bijzonder slordig. Een ereronde met de cup konden we daarom niet maken. Na afloop zijn we met de selectie en veel supporters naar café De Smalle Brug in Stiens gegaan. Ik kan me herinneren dat de burgemeester daar een toespraak hield, al staande op het biljart.”
Stiens pakt de hoofdprijs en gaat als winnaar van het Noordelijke District door naar de finaledag in Zeist waar om de landelijke beker gestreden gaat worden. Dagenlang wordt er in het dorp over niets ander gesproken. Liefst drie volle bussen met supporters, gecombineerd met tientallen fans op eigen vervoer reizen hun voetbalhelden achterna. Voor de Stienser voetballers en hun aanhang loopt het finaletoernooi op een fiasco uit. Dat derdeklasser Stiens in Zeist een laatste plek behaalt is met gerenommeerde tegenstanders als ROHDA Raalte en Xerxes te billijken, de manier waarop de dag verloopt zorgt voor meer gemor. Het toernooi mist de grandeur van een finale. Zeker over de toernooiwedstrijd tegen Xerxes zal nog jarenlang worden gesproken. Een schot van de Rotterdammers vliegt door het zijnet in het doel. Tot ieders verbazing kent arbiter Maurice de Hond, die later faam zal verwerven als opiniepeiler het doelpunt toe. ,,Steeds als ik die man in de media zie dan denk ik weer aan dat moment. Het was allemaal commotie na dat doelpunt. Simon Jousma is als gevolg daarvan een halfjaar geschorst. Er zijn zelfs ingezonden stukken naar de krant gestuurd. Voetbal je naast het hoofdkantoor van de KNVB, overkomt je dit”, zegt Van Driesten hoofdschuddend.
Al is het bijna een halve eeuw geleden, Frans van Driesten denkt nog regelmatig aan de bekerwinst terug. ,,Niet specifiek aan wat er in 1977 plaatsvond hoor, die hele voetbaltijd was geweldig. Akkie was er vanaf 1970 altijd bij, veel gebeurtenissen hebben we samen meegemaakt en dat is heel mooi. Bij Stiens hadden we een geweldige groep, een echt vriendenteam. Dat was een van de redenen waarom ik niet naar Cambuur ben gegaan. In de kleedkamer was het vaak dikke pret. We hingen soms in de kapstokken van het lachen. Trainer Klaas Ringia paste er prima bij. Hij was fanatiek en zei waar het op stond, tegelijk was hij een echt mensen-mens. Ook aan de supporters bewaar ik warme herinneringen. Voetbal leefde enorm in Stiens. Het betaalde voetbal heb ik helaas niet gehaald, maar op alles wat ik bij Leeuwarden en Stiens heb meegemaakt kijk ik met veel genoegen terug. Al met al was het een prachtige carrière.”
Die carrière komt in maart 1982 overigens abrupt ten einde. In een uitwedstrijd tegen Jubbega moet Frans van Driesten met gescheurde kniebanden het veld per brancard verlaten. Tot een rentree zal het daarna niet meer komen. Van Driesten blijft betrokken bij de voetballerij, als scheidsrechter, later als grensrechter en heden ten dage als begeleider van jonge scheidsrechters. Met echtgenote Akkie kijkt hij nagenoeg elke voetbalwedstrijd die op TV is. ,,Akkie is daarin zelfs fanatieker dan ik”, lacht Frans van Driesten. Nadat eerst de voetballende avonturen van zoons Sander en Remko worden gevolgd, staan Frans en Akkie van Driesten tegenwoordig iedere zaterdagochtend langs de lijn bij het Knypster Read Swart onder-13 waar kleinzoon Daan speelt. Op de voetbalvelden in Stiens – sinds 2010 het thuis van fusieclub SC Stiens nadat het zondagse vv Stiens en zaterdagse CSL samensmelten – komt Frans van Driesten niet vaak, zegt hij: ,,Dat komt ook omdat ik jonge scheidsrechters begeleid op zaterdag elders verplichtingen heb. Een districtsbeker zal de club vast niet meer winnen, maar ze voetballen nu in de eerste klasse en dat is heel knap.”
Al komt Frans van Driesten zelden meer op sportpark It Gryn in zijn woonplaats, aanwezig is hij er altijd: in de bestuurskamer hangt sinds een aantal jaren een grote actiefoto van de oud-goalie. Een ode aan de man die er door meer dan 720 minuten “de nul” te houden in 1977 samen met zijn ploegmaten verantwoordelijk was voor een van de grootste successen uit de Stienser voetbalhistorie.
De foto’s die bij dit artikel gebruikt zijn komen uit het privé-archief van Frans van Driesten.
Stiens, de bekerwinnaar van 1977, zonder beker! Boven, van links naar rechts: Willem Bokma (grensrechter), Simon Jousma, Roelof Terpstra, Pier Noordmans – Roel van der Wit (elftalleider), Henk de Voogd, Germ Ringia, Dicky Dijkstra, Jouke bij de Leij, Rudolf van der Meulen en Klaas Ringia (hoofdtrainer). Gehurkt, van links naar rechts: Steffen Hansma, Ben van der Meer, Jappie van der Schaaf, Jakob Heinkens, Fokke de Vries, Joop van der Burg en Frans van Driesten.
Deze fraaie foto, genomen in oktober 1978 tijdens de wedstrijd Stiens-MSC, hangt heden ten dage in de bestuurskamer van de fusieclub SC Stiens. Rechts keeper Frans van Driesten, links verdediger Jappie van der Schaaf.
Omdat de voorbereidingstijd voor de bekerfinale van 1977 zeer kort is, blijft na het winnen van de districtsbeker een rit op de platte kar achterwege voor de voetballers van vv Stiens. In 1976 – als de Stiensers promoveren naar de derde klasse – is die tocht, in combinatie met een parade van het muziekkorps er wel.
Op het finaletoernooi in Zeist in 1977 overkomt Stiens in de wedstrijd tegen Xerxes iets aparts: een schot dat door het zijnet in het doel vliegt wordt door de scheidsrechter als doelpunt gerekend. Drie jaar eerder – op 10 november 1974 – bevinden de Stiensers zich aan de goede kant tijdens een vergelijkbaar voorval. In de uitwedstrijd tegen streekgenoot Sint Annaparochie knalt Atte Keizer namens de Bildtkers de bal tussen de palen en onder het doelnet door achter Stiens-keeper Frans van Driesten. Scheidsrechter Kop uit Groningen heeft het allemaal niet waargenomen en vraagt Van Driesten of het echt een doelpunt was. Van Driesten weet uiteraard van niets en de leidsman geeft een doeltrap. De emoties lopen hierna hoog op.
In het seizoen 1975/1976 wordt Stiens kampioen van de vierde klasse. Op de foto de selectie waar hoofdtrainer Klaas Ringia dat jaar mee werken mag, gefotografeerd op het Fonteinland voor een uitwedstrijd tegen MKV’29. Staand, van links naar rechts: Willem Bokma, Wietse Visser, Roelof Terpstra, Willem Fernee, Yme Visser, Frans van Driesten en Roel van der Wit (elftalleider). Gehurkt, van links naar rechts: Germ Ringia, Simon Jousma, Fokke de Vries, Harm de Vries, Henk de Voogd, Jouke bij de Leij en Klaas Ringia (hoofdtrainer).
De advertentie die in de dagen voor de bekerfinale in de provinciale nieuwsbladen prijkt.
Voetbalplakboeken, wat is het prachtig dat er vele van bewaard zijn gebleven!
In 1987, tien jaar nadat Frans van Driesten en consorten de Districtsbeker winnen, wordt een reüniewedstrijd georganiseerd waarin de bekerwinnaars van 1977 het opnemen tegen het eerste elftal dat de vv Stiens dan in het veld brengt. Op de foto, staand van links naar rechts: Auke Kooistra, Freek de Vries, Sikke Meijer, Roel Wijbenga, Fokke Dijkstra, Geert Kingma, Henk de Voogd , – , Ronnie Dijkstra, Dicky Dijkstra, Frans van Driesten, Wybe Valkema, Ben van der Meer, Jeep Visser, Hylke Roggeveen, Piet Katje en Geert Jelle Dijkstra. Gehurkt: Dennis van Amerongen, -, Jorrit Jorritsma, Jouke bij de Leij, Pier Noordmans, Uilke de Vries, Henk Hoekstra, Joop van der Burg, Jappie van de Schaaf, Jakob Heinkens, Steffen Hansma, Jappie de Vries, Henk de Vries, Douwe Schiphof, Ytsen Hiemstra, Jerry van Amerongen, Jan Koopal en Fokke de Vries